Ćw. logopedyczne

KĄCIK LOGOPEDYCZNY…

…jak stymulować i rozwijać mowę dziecka.

Prawidłowy rozwój mowy dziecka wpływa na globalny rozwój jego osobowości. Dziecko poznaje otaczający świat dzięki rozumieniu mowy, a umiejętność mówienia pozwala mu wyrazić swoje spostrzeżenia, uczucia, pragnienia, emocje. Rozwój mowy dziecka przyspieszają częste kontakty słowne z otoczeniem. Zaniedbania w tym względzie mogą spowodować opóźnienie mowy lub jej zaburzenia.

Rodzice często zastanawiają się, czy ich dziecko prawidłowo się rozwija. Dotyczy to również mowy. Trzeba pamiętać, że każde dziecko jest inne, a tempo jego rozwoju jest indywidualne i niepowtarzalne.

Niezwłocznie należy udać się do logopedy, gdy:

• dziecko podczas artykulacji wsuwa język między zęby lub ociera nim o wargę;
• niepokojące są zmiany anatomiczne w budowie narządów mowy;
• istnieją wątpliwości, czy dziecko dobrze słyszy;
• dziecko nawykowo mówi przez nos;
• dziecko po ukończeniu 4 lat zamienia głoski dźwięczne na bezdźwięczne:

-„d” na „t”- np. zamiast domek mówi tomek,
-„w” na „f”,
-„g” na „k”,
-„b” na „p”;

• dziecko pod koniec 3 roku życia nie wymawia którejkolwiek z samogłosek ustnych: a, o, u, e, i, y;
• dziecko zniekształca głoski;
• dziecko wyraźnie się jąka (miewa częste blokady i uporczywe powtarzanie jakiejś głoski lub utrudniony start mowy). Jeżeli jednak zauważymy u dziecka lekkie zacinanie czy powtarzanie sylab – nie wpadajmy w panikę – może to być typowa, fizjologiczna niepłynność mowy.

 

WSKAZÓWKI LOGOPEDYCZNE DLA RODZICÓW

Istotnym elementem profilaktyki wad wymowy jest świadomość rodziców i najbliższego otoczenia dziecka. Poniżej tzw. przykazania logopedyczne:

1.ZWRÓĆ UWAGĘ NA SPOSÓB ODDYCHANIA DZIECKA. Wdech i wydech przy spoczynku lub milczeniu powinien się odbywać przez nos. Jeśli przy oddychaniu dziecko ma otwartą buzię, powinno Cię to zaniepokoić.
2. ABY DOBRZE MÓWIĆ, TRZEBA DOBRZE SŁYSZEĆ. Jeśli musisz powtarzać polecenie lub prośby kierowane do dziecka, sprawdź Jego słuch.
3. MÓWIĄC DO DZIECKA, NIE SPIESZCZAJ FORM WYRAZÓW. Tylko właściwa wymowa i zachowanie poprawnych form gramatycznych dadzą pożądany efekt w postaci prawidłowej wymowy.
4. ZWRÓĆ UWAGĘ NA BUDOWĘ JĘZYKA, WARG, POLICZKÓW, PODNIEBIENIA (miękkiego i twardego) oraz JĘZYK. Jeśli masz wątpliwości co do ich wyglądu, ułożenia, wielkości czy ruchliwości, udaj się do specjalisty po konsultację.

5. CODZIENNIE CZYTAJ DZIECKU NA GŁOS, przynajmniej 20 minut, dziecko poprawia swoją wymowę, doskonali ją, starając się naśladować to, co słyszy od otoczenia. Dzięki głośnemu czytaniu dorosłego dziecko także wzbogaca swoje słownictwo, ćwiczy pamięć werbalną, zdolność koncentracji uwagi, umiejętność budowania zdań.
6. PODCZAS CZYTANIA NIECH TWOJE DZIECKO OPOWIADA treść ilustracji, naśladuje różne odgłosy (np. szum wiatru, pukanie, odgłosy zwierząt). Wyrazy dźwiękonaśladowcze są doskonałym ćwiczeniem usprawniającym narządy artykulacyjne, przygotowują dziecko do wymowy kolejnych głosek.

7. ZACHĘCAJ DZIECKO DO NAUKI WIERSZY NA PAMIĘĆ ORAZ RYMOWANEK. Jest to doskonała forma ćwiczeń utrwalających wyrazistą wymowę. Rytm i koordynacja mają ogromne znaczenie dla rozwoju, płynnej zrozumiałej mowy.

8. WPROWADŹ DO ZABAWY GIMNASTYKĘ BUZI I JĘZYKA. Ćwiczenia logopedyczne nie muszą być nudne! Niech to będzie zabawa dla Ciebie i dziecka.

9. ĆWICZENIA WYKONUJCIE SYSTEMATYCZNIE. Tylko wtedy przyniosą one oczekiwany efekt. Ćwiczyć można zawsze i wszędzie, nie musi się to odbywać w wyznaczonym, ustalonym czasie. Jest to nawet niewskazane, gdyż dziecko nie powinno traktować takich ćwiczeń jak obowiązku.

10. STARAJ SIĘ BY ROZMOWA BYŁA PRZYJEMNOŚCIĄ. Unikaj nieustannego poprawiania wymowy dziecka. Dziecko ciągle upominane wycofuje się z kontaktów słownych.

 

 

Propozycje zabaw logopedycznych

Dzieci mają naturalną skłonność do wielokrotnego powtarzanie ulubionych zabaw, więc jeśli potraktujemy ćwiczenie jako zabawę, będzie ono dla dziecka czystą przyjemnością. Rola dorosłego polega na pokazaniu poprawnie wykonanego ćwiczenia i zachęcaniu dziecka do pracy przez chwalenie za podejmowany wysiłek, choćby efekty nie były od razu widoczne. Lepiej ćwiczyć krótko, ale częściej 3 - 4 minut z 3-latkiem, do 10 ze starszym dzieckiem, pamiętajmy jednak, że czas trwania i liczbę powtórzeń należy dostosować do indywidualnych możliwości dziecka.

 

Ćwiczenia oddechowe

1. Dmuchanie na różne lekkie przedmioty, które można przesuwać, np. kolorowe piórka lub kroplę wody na stoliku.

2. Zdmuchiwanie płomienia świeczki lub dmuchawców.

3. Naśladowanie chrapania.

4. Wprawianie oddechem w ruch wiatraczka.

5. Przenoszenie przy użyciu słomki małych elementów, np. papierowych listków na rysunek drzewa.

 

Ćwiczenia artykulacyjne – gimnastyka języka

1. Wysuwanie języka i poruszanie nim.

2. Zlizywanie z warg i podniebienia masła orzechowego, miodu lub kremu czekoladowego.

3. Unoszenie płaskiego języka do podniebienia.

4. Liczenie językiem zębów.

5. Wysyłanie buziaków i cmokanie.

6. Nadymanie policzków i pokazywanie, jak powoli uchodzi powietrze z balona

7. Przesadne ziewanie.

8. Puszczanie baniek mydlanych.

9. Picie wody przez słomkę lub robienie burzy w szklance wody przy użyciu słomki.

10. Gryzienie twardych pokarmów (np. surowej marchewki), jedzenie łyżką oraz picie z kubka.

 

Ćwiczenia słuchowe

1. Odgadywanie dźwięków, które wydają różne przedmioty (np. pralka, odkurzacz, instrument muzyczny, radio) na podstawie nagrań z wydawanymi przez nie odgłosami.

2. Podawanie sobie piłki z wymówieniem sylaby – osoba, która łapie, musi dodać kolejną sylabę, tak aby powstał sensowny wyraz, np. ka-sa, o-czy, ko-tek.

3. Zabawy w domino głoskowe, czyli wymyślanie wyrazu na głoskę, na którą skończył się poprzedni wyraz.

4. Szukanie rymów oraz wymyślanie jak najwięcej wyrazów zaczynających się lub kończących na daną głoskę.

 

 

 

 

 

Gimnastyka buzi i języka.